دستاوردهای کوروش بزرگ فراوان و درخشان بودند؛ او نهتنها یک فرمانروای نظامی بود، بلکه بنیانگذار تمدنی شد که قرنها پابرجا ماند.
مهمترین دستاورد های کوروش بزرگ :
1. بنیانگذاری نخستین امپراتوری گسترده جهان
کوروش با فتح ماد، لیدی، بابل و دیگر سرزمینها، امپراتوری هخامنشی را بنیان گذاشت که از شرق دریای مدیترانه تا مرزهای هند گسترده بود. این امپراتوری، نخستین امپراتوری چندقومیتی و چندفرهنگی در تاریخ بود.
---
2. تساهل دینی و فرهنگی (حقوق بشر)
کوروش یکی از اولین حاکمانی بود که به آزادی دینی، فرهنگی و زبانی اقوام مختلف احترام گذاشت.
مهمترین نمونه: بازگرداندن یهودیان از اسارت بابل و اجازه بازسازی معبد اورشلیم
منشور کوروش که بر روی استوانهای گلی نوشته شده، بهعنوان نخستین بیانیه حقوق بشر شناخته میشود.
---
3. حکومت بر پایه عدالت و قانون
او سیستمی عادلانه برای اداره سرزمینها برقرار کرد که بر پایه فرمانداران محلی (ساتراپها)، قوانین محلی و احترام به سنتها بود. مردم تحت فرمان او، امنیت، ثبات و رفاه بیشتری نسبت به گذشته تجربه کردند.
---
4. فتوحات بزرگ با حداقل خشونت
کوروش بیشتر با تدبیر، دیپلماسی و احترام سرزمینها را بهدست آورد تا خشونت.
فتح بابل بدون جنگ و خونریزی انجام شد. مردم بابل او را منجی خود دانستند.
---
5. گسترش فرهنگ و زبان ایرانی
با تأسیس امپراتوری هخامنشی، فرهنگ و زبان پارسی در سطحی گسترده گسترش یافت. سیستم راهها، ارتباطات و دادوستد، فرهنگ ایرانی را در سراسر منطقه منتشر کرد.
---
6. بنیانگذاری ساختار حکومتی پایدار
کوروش پایههای حکومتی ایجاد کرد که تا مدتها پس از او توسط دیگر پادشاهان هخامنشی ادامه یافت. تقسیمبندی ایالات، سیستم مالیات، ارتش حرفهای و راههای شاهی از جمله این اقدامات بود.
---
7. الگویی برای پادشاهان دیگر
کوروش نهتنها در ایران، بلکه در سراسر جهان تحسین شد. اسکندر مقدونی، سلوکوس، و حتی برخی پادشاهان غربی از او به عنوان الگو یاد کردهاند.