
امپراتوری هخامنشی (550–330 پیش از میلاد)
امپراتوری هخامنشی، نخستین شاهنشاهی گسترده و بزرگ جهانی بود که بهدست کوروش بزرگ بنیان گذاشته شد. این امپراتوری بیش از دو قرن دوام آورد و بخش عظیمی از دنیای آن زمان را دربر میگرفت.
بنیانگذار:
کوروش بزرگ (کوروش دوم)
در سال ۵۵۰ پیش از میلاد با شکست دادن پادشاه ماد، نخستین پایههای امپراتوری را بنا گذاشت.
گستره جغرافیایی:
از رودخانه دانوب در اروپا تا رود سند در هند
از دریای خزر و سیاه تا خلیج فارس، دریای سرخ و مصر
شامل کشورهای امروزی: ایران، عراق، ترکیه، افغانستان، سوریه، مصر، پاکستان، ارمنستان، بخشهایی از هند و آسیای مرکزی
پادشاهان معروف:
1. کوروش بزرگ – بنیانگذار
2. کمبوجیه دوم – فتح مصر
3. داریوش بزرگ – تثبیت حکومت، توسعه قلمرو، ساخت راه شاهی و داریوشنامه
4. خشایارشا – جنگ با یونان (نبرد ترموپیل و سالامیس)
ویژگیهای مهم امپراتوری:
تقسیم کشور به ساتراپی (استان): هر ساتراپ زیر نظر یک والی اداره میشد.
جاده شاهی: برای ارتباط سریع میان استانها
امانه مالیاتی پیشرفته
احترام به فرهنگ و دین اقوام گوناگون
خط و زبان رسمی (پارسی باستان، آرامی)
ساخت بناهای باشکوه مانند تختجمشید
پایان امپراتوری:
در سال ۳۳۰ پیش از میلاد، با حملهی اسکندر مقدونی، آخرین پادشاه هخامنشی یعنی داریوش سوم شکست خورد و امپراتوری به پایان رسید.